Hàng Bạc được coi là khu phố “đắt nhất” trong 36 phố phường ở Hà Nôi. Nhưng, có lẽ nhiều người chưa biết hết về khu phố này - cái nôi của nghề kim hoàn tại đất kinh kỳ.

1, Phố hàng bạc Hà Nội

Vị trí: Hàng Bạc thuộc khu phố cổ nằm ở trung tâm thủ đô.

Ðặc điểm: Từ xưa Hàng Bạc đã là nơi tập trung những người thợ lành nghề trong kỹ thuật chế tác đồ vàng bạc của đất kinh kỳ.

Trang sức bằng bạc với thiết kế độc đáo.

Nguồn gốc cái tên “ Phố Hàng Bạc”

Ngày trước, phố Hàng Bạc có 3 nghề khác nhau: Nghề đúc bạc nén, nghề kim hoàn và nghề đổi tiền.  Ba nghề này xuất thân từ 3 làng nghề làm đồ vàng bạc nổi tiếng ở miền Bắc Việt Nam: làng Châu Khê (tỉnh Hưng Yên), làng Ðồng Xâm (tỉnh Thái Bình) và làng Định Công.

Vào thế kỷ 15, quan thượng thư bộ lại Lưu Xuân Tín - vốn người làng Châu Khê  ( Hưng Yên) được triều đình nhà Lê giao cho việc lập xưởng đúc bạc nén tại kinh thành Thăng Long (tức Hà Nội ngày nay) bởi lúc bấy giờ bạc nén, vàng thỏi được dùng làm đơn vị tiền tệ để trao đổi. Ông đã đưa thợ ở Châu Khê tới kinh thành lập xưởng đúc bạc. Sau một thời gian, cùng với nghề đúc bạc, thợ Châu Khê làm cả  trang trí vàng bạc.

Ðến đầu thế kỷ 19, dưới triều Nguyễn, xưởng đúc bạc nén được chuyển vào Huế (miền Trung ). Phần lớn thợ Châu Khê vẫn ở tại Thăng Long làm nghề kim hoàn, họ lập thành phường thợ tại phố Hàng Bạc ngày nay. Lúc này ở phố Hàng Bạc còn có thợ vàng bạc ở 2 làng nghề Ðịnh Công và Ðồng Xâm tới lập nghiệp. Từ đây phố Hàng Bạc ra đời và là nơi chuyên chế tác các đồ trang sức, cung cấp vàng bạc tại đất kinh kỳ.

Song song với  việc sản xuất, buôn bán người ta còn đổi bạc nén lấy bạc vụn. Vì vậy, vào thời Pháp thuộc, phố này còn có tên tiếng Pháp là Rue de changeurs (phố Ðổi Bạc).

Đặc trưng trong các mẫu trang sức ở phố Hàng Bạc.

Những thiết kế chạm hình rồng ( trái), hình hoa văn ( phải ).

Với đồ nghề thủ công: trong thuật ngữ chuyên môn người ta phân biệt các sản phầm đồ trang sức thành 2 loại:  

Đồ trơn ( không chạm khắc ): Nhẫn, khuyên tai cho phụ nữ, vòng xuyến cho phụ nữ và trẻ em.

Đồ trạm ( có chạm khắc ): Người thợ kim hoàn thường chạm khắc theo các mẫu trang trí nhất định, như Tứ linh ( Long, Ly, Quy, Phượng ) là mẫu phổ biến nhất. Hay hình ảnh các loại cây theo quan niệm phương đông tượng trưng cho những phẩm chất cao quý của người quân tử như: Tùng, Cúc, Trúc, Mai,..

Khi nhìn vào các đồ chạm khắc bạn luôn có thể nhận ra được những sản phẩm đó đến từ Hàng Bạc. Bởi sản phẩm của những người thợ kim hoàn nơi đây luôn có nét độc đáo riêng cùng với tạo dáng nghệ thuật và tạo văn ( nét chìm, nổi) tinh xảo, sinh động khó có thể lẫn với với các sản phẩm bạc nơi khác.

Tham khảo thêm:

• Bạc Ta ( bạc nõn ) là gì
• Vàng trắng là gì
• Câu chuyện về những mẫu trang sức cỏ bốn lá
• Những kiểu trang sức đẹp không lo lỗi mốt
• Kinh nghiệm chọn trang sức cho bạn gái

2. Phố Hàng bạc bán gì

Những họa tiết độc đáo trong trang sức bạc.

Ngày nay, nghề chế tác trang sức, trao đổi vàng bạc không chỉ tập trung ở phố Hàng Bạc mà nhiều nơi khác cũng có những cửa hiệu bán buôn bán vàng bạc. Nhưng vị trí đứng đầu trong nghề chế tác trang sức vẫn là những người thợ kim hoàn ở Hàng Bạc.

Phố nghề Hàng Bạc giờ vẫn gìn giữ được nghề làm vàng, bạc truyền thống. Ngoài những nghệ nhân kim hoàn cao tuổi còn có một lớp thợ trẻ kế tiếp là con cháu ở các làng nghề kim hoàn truyền thống: Châu Khê (tỉnh Hải Dương), Định Công (Hà Nội), Đồng Sâm (tỉnh Thái Bình).

Các tiệm kim hoàn ở phố Hàng Bạc cung cấp cho thị tường nhiều loại trang sức với những thiết kế tinh xảo, mẫu mã đa dạng như: hoa tai, xuyến, nhẫn, dây chuyền, lắc,..

Nghề chế tác trang sức vàng bạc giờ đây đã được hỗ trợ bởi các máy móc, kỹ thuật hiện đại. Nhưng độ tinh xảo và độc đáo trong những sản phẩm được chế tác bằng phương pháp thủ công của các thợ kim hoàn ở đây khó mà có máy móc nào có thể vượt qua.

3  Mua bạc ở hàng bạc

 Trang sức bạc với những mẫu thiết kế tinh xảo.

Có một số nơi bạn có thể đến mua các trang sức  ở phố Hàng Bạc.

Có hai nơi ngày trước là chỗ tiếp các quan trên đến giao bạc để đúc và nhận bạc nén, đó là Trương Đình (đình trên) nay là số nhà 58 Hàng Bạc, và Kim Ngân đình (đình dưới) ở số nhà 42 bạn có thể tìm đến là lựa trang sức bạc cho mình.

Hay bạn có thể mua bạc ở Phúc Tín (nguyên là con trai của cụ Đại Phúc Tín) thương hiệu cực mạnh về Bạc thời xưa, ngay đầu Hàng Gai, đi từ Lương Văn Can rẽ sang bên phải.

Mỗi con phố Hà Nội gắn liền với một cái tên và đều có ý nghĩa của riêng nó. Cũng như phố Hàng Bạc cái tên đã nói lên nơi đây sản xuất và cung cấp trang sức vàng bạc.